Кыргызстандык инженер абаны тазалоо үчүн энергияга көз карандысыз чыпка иштеп чыгып, Жаратылыш ресурстар министрлиги менен активдүү кызматташууда

Чүй өрөөнү
Кыргызстандык инженер абаны тазалоо үчүн энергияга көз карандысыз чыпка иштеп чыгып, Жаратылыш ресурстар министрлиги менен активдүү кызматташууда

Атмосферанын булганышы өсүп жаткан шартта инженер-гидротехник Амантур Салымбаев электр жарыгысыз жана суусуз иштеген, жалаң аэродинамика мыйзамдарын колдонгон түтүндөн тазалоочу инновациялык фильтрди сунуштады. Бул аппарат абаны тазалоонун 98% натыйжалуулугун көрсөтөт жана учурда Кыргызпатентте патенттөөдөн өтүп жатат.

Натыйжалуулуктун илимий далили

Иштеп чыгуунун натыйжалуулугун тастыктоо алкагында инженер Жаратылыш ресурстары, экология жана техникалык көзөмөл министрлиги менен кызматташууну түзүп, айлана-чөйрөгө мониторинг департаментинин кызматкерлери менен биргеликте анализ жүргүзүү үчүн абанын үлгүлөрүн алган.

Айлана-чөйрөгө мониторинг департаментинин (ДЭМ) кызматкери Улан Ильясов белгилегендей, лабораториялык текшерүүлөрдүн жыйынтыгы фильтрде зыяндуу заттарды, анын ичинде көөнү жана көмүр кычкыл газын (СО₂) 98% сактай турганын тастыктады. Бул ийгилик Салымбаев менен мамлекеттик органдардын тыгыз кызматташтыгынын аркасында мүмкүн болду.

Келечектин экологиялык чечими

Салымбаевтын фильтринин өзгөчөлүгү, ал толугу менен автономдуу, электр энергиясына жана суу менен камсыздоого муктаж болбостон иштейт. Бул зыяндуу эмиссияларды бир топ кыскартууга жана булгануу деңгээли жогору өлкөлөрдө абанын сапатын жакшыртууга жардам берет.

Учурда алты фильтр орнотулду, алар ар кайсы жерлерде ийгиликтүү иштейт:

* Борбордук мечит, айыл. Беловодское

* Бишкек: Темир устаканасы, 

* Бишкек-СУТ, 

* Демо-борбор “ЭКО-дом на Быстроток”

* Нарын шаары

* Медерова, Жукеева-Пудовкина көчөсүндөгү жеке менчик обьект.

Узактыгы жана жеткиликтүүлүгү

Фильтрдин иштөө мөөнөтү 5-6 жылды түзөт жана техникалык тейлөөнү талап кылбайт. Бул аппаратты туруктуу жана үнөмдүү чечим кылат. Бир фильтрдин баасы 25 миң сом болсо, Амантур Салымбаев негизги максаты коммерциялык пайда эмес, экологияга жана келечек муундун саламаттыгына кам көрүү экенин баса белгилейт.

«Киреше биринчи орунда эмес. Неберелерим таза аба менен дем алышын каалайм. Мен өз өлкөмдүн патриотумун”, - дейт Амантур Салымбаев.

Долбоор колдоо алды

Долбоор ошондой эле Аксеlerate Prosperity Фондунун директору Ж.Исабекованын атынан колдоосуна ээ болуп, Жаратылыш ресурстары, экология жана техникалык көзөмөл министрлиги менен активдүү кызматташуунун аркасында өнүгүүсүн улантууда. Элге алардын натыйжалуулугун жана жеткиликтүүлүгүн көрсөтүү үчүн чыпкалар тестирлөөнүн алкагында бекер орнотулду.

Таза абага кадам таштаңыз

Эгер Салымбаевдин технологиясы кеңири жайыла турган болсо, ал Кыргызстанда зыяндуу газдардын көлөмүн кыйла азайтып, экологиялык жактан таза инновациялардын баарына жеткиликтүү үлгү боло алат. Бул долбоор экологияны туруктуу өнүктүрүүгө жана келечек муундар үчүн таза, коопсуз келечекти түзүүгө багытталган.